Χρήσιμες συμβουλές για να θηλάσετε το μωρό σας

16/09/2023
Το ανθρώπινο γάλα είναι η προτιμώμενη τροφή για όλα τα βρέφη, συμπεριλαμβανομένων των πρόωρων και άρρωστων νεογνών, με σπάνιες εξαιρέσεις. Η τελική απόφαση για τη σίτιση του βρέφους είναι της μητέρας. Οι παιδίατροι θα πρέπει να παρέχουν στους γονείς πλήρεις και επίκαιρες πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη και τις μεθόδους του μητρικού θηλασμού, ώστε να διασφαλίζεται ότι η απόφαση για τη σίτιση είναι πλήρως ενημερωμένη. Όταν ο άμεσος θηλασμός δεν είναι δυνατός, θα πρέπει να παρέχεται εξανθρωποποιημένο ξένο γάλα σε σκόνη, εμπλουτισμένο, όταν είναι απαραίτητο για το πρόωρο βρέφος. Πριν δώσει συμβουλές κατά του θηλασμού ή συστήσει πρόωρο απογαλακτισμό, ο παιδίατρος θα πρέπει να σταθμίζει με προσοχή τα οφέλη του θηλασμού έναντι των κινδύνων από τη μη λήψη ανθρώπινου γάλακτος.
Υπάρχουν πολλές στάσεις θηλασμού. Βρείτε αυτή που είναι πιο άνετη για εσάς και το μωρό σας. Εάν γεννήσατε με καισαρική τομή, μπορεί να χρειαστείτε βοήθεια για να τοποθετήσετε τον εαυτό σας και το μωρό σας άνετα. Ζητήστε βοήθεια από τις νοσοκόμες, το γιατρό ή τη μαία σας.
Οι νέες μητέρες θα πρέπει να σημειώσουν ότι: το ηλιακό φως είναι η κύρια πηγή βιταμίνης D για όλους τους ανθρώπους,
Για τον λόγο αυτό συνιστάται για όλα τα μωρά που θηλάζουν αποκλειστικά ή τα περισσότερα από τα γεύματα που κάνουν είναι μητρικός θηλασμός, συμπλήρωμα βιταμίνης D 400 IU την ημέρα., για τη διόρθωση της έλλειψης έκθεσης στο ηλιακό φως. Το συμπλήρωμα αυτό πρέπει να χορηγείται από τη γέννηση έως ότου η διατροφή του μωρού περιλαμβάνει τουλάχιστον 400IU ημερησίως βιταμίνης D από άλλες τροφές ή μέχρι να γίνει 1 έτους.

Θηλασμός αμέσως μετά τη γέννηση

Κρατήστε το μωρό σας αγκαλιά στο στήθος σας για να το καλωσορίσετε απαλά στον κόσμο. Φροντίστε εσείς και το μωρό σας να είστε σε επαφή γυμνοί, ελαφρά σκεπασμένοι, δέρμα με δέρμα. Η παραγωγή γάλακτος και τα αντανακλαστικά του μωρού για σίτιση στην θέση αυτή ενεργοποιούνται. Αυτό σημαίνει ότι το μωρό θα αρχίσει να αναζητά το στήθος σας και θα παραχθεί νωρίτερα περισσότερο γάλα.

Τα μωρά είναι συχνά σε μεγαλύτερη εγρήγορση και ενδιαφέρονται για το τάισμα κατά την πρώτη ώρα μετά τη γέννηση.

Παραμείνετε δέρμα με δέρμα με το μωρό σας έως και μετά που το μωρό σας θα έχει θηλάσει.

Αυτό θα βοηθήσει το μωρό να παραμείνει ζεστό και θα μειώσει το άγχος, βοηθώντας και τους δυο σας να ανακάμψετε από τον τοκετό. Για γεννήσεις με καισαρική τομή, η μητέρα ή ο πατέρας μπορεί να κρατήσει το μωρό δέρμα με δέρμα μέχρι το μωρό να μπορέσει να απολαύσει τον πρώτο του θηλασμό.

Πώς να ταΐσετε το μωρό σας

■ Αναζητήστε τα πρώτα σημάδια του μωρού σας που δείχνουν ότι θέλει να φάει, πχ γλείφει τα χείλη του ή βάζει τα χέρια του στο στόμα του. Το κλάμα είναι καθυστερημένο σημάδι πείνας.

■ Καθίστε ή ξαπλώστε άνετα, χρησιμοποιώντας μαξιλάρια για στήριξη και άνεση εάν είναι απαραίτητο.

■ Χαλαρώστε τους ώμους σας και φέρτε το μωρό στο στήθος σας παρά το στήθος σας προς το μωρό.

■ Κρατήστε το μωρό επάνω σας, με την κοιλιά του να ακουμπάει στη δική σας, τη μύτη του στη θηλή σας, το πηγούνι στο στήθος σας και τον πισινό του να είναι κολλημένος στο σώμα σας. Στηρίξτε τον λαιμό και τους ώμους του μωρού σας. σταθερά, χωρίς να σπρώχνετε το πίσω μέρος της κεφαλής του μωρού σας, αφού αυτό μπορεί να κάνει το μωρό να σπρώχνει μακριά το στήθος. Βάλτε λίγες σταγόνες γάλακτος στο στόμα του για να ξυπνήσετε τις αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης του μωρού σας.

■ Ακουμπήστε το πηγούνι του μωρού σας στο στήθος, με τη μύτη προς τη θηλή μέχρι το στόμα του να ανοίξει τόσο πολύ, όσο ένα χασμουρητό. Το μωρό σας θα μετακινίσει το κεφάλι του προς τα πίσω για να μπορέσει να αγκαλιάσει το στήθος με το στόμα του.. Μπορείτε επίσης ακουμπήσετε απαλά τα χείλη του μωρού σας μέχρι το το στόμα του ανοίξει διάπλατα. 

■ Όταν το μωρό σας νιώσει τη θηλή σας με τη γλώσσα του, τα χείλη του θα κλείσουν πάνω από τη θηλή και την περιοχή γύρω από την θηλή (θηλαία άλω) και θα σφραγίσουν. Στην θέση αυτή και τα δύο χείλη θα πρέπει να είναι γυρισμένα προς τα έξω. Θα αισθανθείτε το μωρό σας να θηλάζει απαλά στην αρχή και στη συνέχεια βαθιά και ρυθμικά, κάνοντας ένα ή δύο ρουφήγματα ανά κατάποση, με μικρές παύσεις για να ξεκουραστεί.

■ Όταν το μωρό σας αποκολληθεί από το στήθος ή δεν θηλάζει πλέον ενεργά, βάλτε το να ρευτεί και μετά αν πεινάει ακόμα προσφέρετε και το άλλο στήθος.

■ Αν χρειαστεί να απομακρύνετε το μωρό σας από το στήθος, βάλτε απαλά ένα δάχτυλο στο στήθος. στη γωνία του στόματός του μέχρι να διακόψετε την αναρρόφηση.

Ξεκινώντας τον θηλασμό

Το πρώτο γάλα ονομάζεται πρωτόγαλα ή πύαρ. Είναι ένα υποκίτρινο υγρό πλούσιο σε βιταμίνες, πρωτεΐνες και ανοσοποιητικούς παράγοντες που θρέφουν και προστατεύουν το μωρό σας.

Το στομάχι ενός νεογέννητου είναι πολύ μικρό και δεν μπορεί να συγκρατήσει μεγάλη ποσότητα γάλακτος. Αυτός είναι ο λόγος που το πρώτο σας γάλα είναι πολύ συμπυκνωμένο και που τα μωρά θέλουν να τρώνε πολύ συχνά στην αρχή.

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει το μέσο μέγεθος του στομάχου ενός νεογέννητου και πόσο γάλα μπορεί να χωρέσει. 

Μάθετε πώς να βγάζετε το γάλα σας με το χέρι, έτσι ώστε να μπορείτε να προσελκύσετε την προσοχή του μωρού σας βάζοντας μερικές σταγόνες μητρικού γάλακτος στη θηλή σας, για να βοηθήσετε το μωρό να ξεκινήσει να τρώει ή, αν χρειαστεί, για να ανακουφίσετε το στήθος από το αίσθημα πληρότητας. Στο τέλος ενός θηλασμού, μπορείτε επίσης να βάλετε μερικές ακόμη σταγόνες γάλακτος και να τις τρίψετε απαλά στις θηλές σας για να αποτρέψετε την ξήρανση και τις ραγάδες.

Το να ταΐζετε συχνά το μωρό σας θα βοηθήσει επίσης στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος. Όσο περισσότερο θηλάζει το μωρό σας - τόσο περισσότερο γάλα θα παράγετε - "Προσφορά και ζήτηση".

Παρακολουθήστε το μωρό, όχι το ρολόι!

Αντί να χρονομετράτε πόσες φορές και κάθε πόση ώρα έφαγε με βάση το ρολόι, αναζητήστε τα πρώτα σημάδια πείνας του μωρού σας, όπως το ψαχούλεμα, το γλείψιμο των χειλιών του ή το να βάζει τα χέρια του στο το στόμα του.

Τα μωρά πρέπει να τρώνε συχνά τις πρώτες εβδομάδες. Συνήθως κάνουν 8-12 ή και περισσότερους θηλασμούς σε 24 ώρες. Αυτό θα βοηθήσει στην παραγωγή περισσότερου γάλακτος και θα διασφαλίσει ότι το το μωρό σας θα ανακτήσει το βάρος γέννησής του μέχρι τη δεύτερη εβδομάδα της ζωής του. Τα νυχτερινά γεύματα είναι σημαντικά για την καθιέρωση του θηλασμού και τη διατήρηση της παραγωγής γάλακτος.

Το μητρικό γάλα χωνεύεται εύκολα. Όταν το μωρό σας θηλάζει καλά και συχνά, δεν υπάρχει ανάγκη να συμπληρώσει με τροφή ή άλλα υγρά, ακόμη ούτε και με νερό.

Τα μωρά που θηλάζουν αποκλειστικά ή τα πρισσότερα γεύματα είναι μητρικός θηλασμός πρέπει να παίρνουν συμπλήρωμα βιταμίνης D σε σταγόνες για τον πρώτο χρόνο ζωής τους.

Το συνηθισμένο μοτίβο θηλασμού είναι: 

ταΐστε το μωρό σας από το ένα στήθος μέχρι να σταματήσει να θηλάζει. Στην συνέχεια περιμένετε λίγο για να ρευτεί ή για να αλλάξετε την πάνα αν έχει λερωθεί. Στην συνέχεια προσφέρετε το άλλο στήθος. Την επόμενη φορά που θα θηλάσετε το μωρό σας, ξεκινήστε με το στήθος στο οποίο τελείωσε την τελευταία φορά.

Μερικά μωρά προτιμούν να κάνουν πολλά και "μικρά γεύματα"- άλλα προτιμούν ένα μεγάλο θηλασμό. Μη βιάζετε το μωρό σας - πάρτε το χρόνο σας.

Σημάδια ότι το μωρό σας παίρνει αρκετό μητρικό γάλα:

Η αύξηση του βάρους είναι ένα πολύ καλό σημάδι ότι το μωρό σας θηλάζει καλά. Μέχρι την ηλικία των 2 εβδομάδων, το μωρό σας πιθανότατα θα έχει ανακτήσει το βάρος γέννησης. Από κει και μετά θα πρέπει να το ζυγίζετε μία φορά την εβδομάδα νηστικό και γυμνό. Το ελάχιστο που θα πρέπει να παίρνει είναι 150γρ. Συνήθως παίρνουν πολύ περισσότερο. Στην περίπτωση που δεν θα πάρει μιλήστε με τον παιδίατρό σας.

Ένα άλλο θετικό σημάδι που πρέπει να προσέξετε είναι να έχει 6 ή περισσότερες υγρές πάνες την ημέρα. 

Οι πρώτες 4 έως 6 εβδομάδες είναι μια περίοδος εκμάθησης, ενώ το σώμα σας εγκαθιδρύει την παροχή γάλακτος και εξοικειώνεστε με τον θηλασμό κατανοώντας τα σήματα του μωρού σας. Ο χρόνος, η υπομονή και το χιούμορ μπορούν να σας βοηθήσουν!

Παραγωγή γάλακτος

Όσο περισσότερο θηλάζει το μωρό σας, τόσο περισσότερο γάλα θα έχετε. Καθώς το μωρό σας μεγαλώνει, μπορεί να θηλάζει λιγότερη ώρα ή λιγότερο συχνά και να είναι ικανοποιημένο.Το μωρό σας θα έχει περιόδους αυξητικών βημάτων τους πρώτους μήνες. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων ανάπτυξης το μωρό σας θα θηλάζει πιο συχνά για λίγες ημέρες, για να ικανοποιήσει την αυξημένη όρεξή του. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, το μητρικό σας γάλα θα αυξηθεί για να καλύψει τις ανάγκες του μωρού σας.

Η πλήρης τροφή

Η έρευνα δείχνει ότι το μητρικό γάλα είναι το μόνο που χρειάζεται το μωρό σας να φάει και να πιει, για τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του. Είναι αξιοσημείωτο ότι καθώς το μωρό σας μεγαλώνει το γάλα θα αλλάξει επίσης για να συμβαδίζει με τις ανάγκες του μωρού και θα συνεχίζει να έχει ακριβώς τη σωστή ποσότητα θρεπτικών συστατικών. Το μητρικό γάλα επίσης περιέχει αντισώματα και άλλους ανοσοποιητικούς παράγοντες που βοηθούν στην προστασία από λοιμώξεις και ασθένειες - οφέλη που διαρκούν μια ζωή.

Από την ηλικία των 6 μηνών και μετά, τα μωρά πρέπει να αναπληρώνουν τα αποθέματα σιδήρου του οργανισμού τους τρώγοντας μια ποικιλία τροφών εκτός από το μητρικό γάλα, το οποίο συνεχίζει να παρέχει θρέψη και προστασία. Πολλές μητέρες συνεχίζουν να θηλάζουν μέχρι τα μωρά τους να γίνουν δύο ετών ή και περισσότερο.

Κωνσταντίνος Ι. Νταλούκας - Παιδίατρος - Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων