Τα σχολεία άνοιξαν. Πρέπει να κάνω στο παιδί μου κάποιους προληπτικούς ελέγχους;

Καθώς η σχολική χρονιά άρχισε, είναι απαραίτητο να διασφαλίσετε ότι τα παιδιά σας είναι υγιή και έτοιμα να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις της σχολικής ζωής. Ο προληπτικός έλεγχος στην αρχή της νέας σχολικής χρονιάς, αποτελεί μια σημαντική διαδικασία που μπορεί να ενισχύσει την υγεία και την ευημερία των παιδιών, συμβάλλοντας παράλληλα στη βελτίωση της σχολικής τους απόδοσης και της γενικότερης ποιότητας της ζωής τους.

Η Σημασία του Προληπτικού Ελέγχου στην έναρξη της σχολικής χρονιάς

Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση

Ο προληπτικός έλεγχος επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση προβλημάτων υγείας που μπορεί να μην έχουν εμφανή συμπτώματα. Μέσω της πλήρους κλινικής εξέτασης από τον παιδίατρο, ή και άλλους ειδικούς, μπορούν να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν έγκαιρα καταστάσεις που θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε σοβαρότερα προβλήματα αν παραμείνουν αδιάγνωστες.

Διασφάλιση Σχολικής Απόδοσης

Η υγεία του παιδιού είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ικανότητά του να αποδίδει στο σχολείο. Προβλήματα όρασης, ακοής, ή γενικής υγείας μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη μαθησιακή διαδικασία, καθιστώντας δυσκολότερη την κατανόηση και τη συμμετοχή στις σχολικές δραστηριότητες. Ο έλεγχος όρασης, ακοής και η οδοντιατρική εξέταση βοηθούν στην πρόληψη και τη διόρθωση τυχόν ανατομικών ή λειτουργικών προβλημάτων, διασφαλίζοντας ότι το παιδί ξεκινά τη σχολική χρονιά με τις καλύτερες προϋποθέσεις για επιτυχία. Συνιστάται να γίνεται προληπτικός έλεγχος κάθε χρόνο την περίοδο αυτή, πριν το παιδί αρχίσει να παρακολουθεί το σχολείο.

1. Γενικός Παιδιατρικός Έλεγχος

• Πλήρης κλινική εξέταση

Ο παιδίατρος θα αξιολογήσει τη γενική υγεία του παιδιού και την φυσιολογική του ανάπτυξη, σύμφωνα με την ηλικία του. Θα μετρήσει το ύψος, το βάρος, θα ελέγξει την αρτηριακή πίεση, την ανάπτυξη του σκελετού και την ψυχοκινητική του ανάπτυξη. Αυτή η εξέταση βοηθάει στον εντοπισμό προβλημάτων, που μπορεί να χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση.

• Ανασκόπηση του ιατρικού ιστορικού

Ενημερώστε τον παιδίατρο για τυχόν πρόσφατες ασθένειες, αλλεργίες, ή για οποιαδήποτε αλλαγή έχει συμβεί στην υγεία του παιδιού.

• Ενημέρωση εμβολιασμών

Ο παιδίατρος θα ελέγξει αν το παιδί έχει κάνει όλα τα απαραίτητα εμβόλια σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών και θα προτείνει επιπλέον εμβολιασμούς, που μπορεί να χρειάζονται, όπως πχ το εμβόλιο κατά της γρίπης ή κατά του HPV, της μηνιγγίτιδας κλπ.

2. Οφθαλμολογικός Έλεγχος

• Είναι σημαντικό να γίνει οφθαλμολογικός έλεγχος για να διαπιστωθεί αν το παιδί έχει προβλήματα όρασης, όπως μυωπία, υπερμετρωπία, αμβλυωπία ή αστιγματισμό. Τα προβλήματα όρασης μπορεί να επηρεάσουν τη σχολική απόδοση, ειδικά την ανάγνωση και τη γραφή.

3. Ωτορινολαρυγγολογικός (ΩΡΛ) έλεγχος

• Έλεγχος ακοής

Η ακοή είναι κρίσιμη για την κατανόηση και τη συμμετοχή στη σχολική τάξη. Ένας απλός ακουομετρικός έλεγχος μπορεί να ανιχνεύσει προβλήματα ακοής που ενδέχεται να χρειάζονται παρέμβαση.

• Έλεγχος για αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) και αμυγδαλές. Η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων ή και των αμυγδαλών, μπορεί να δημιουργήσει σε κάποιες περιπτώσεις δυσκολία στην αναπνοή και στον ύπνο του παιδιού, που μπορεί να έχουν αποτέλεσμα την κακή σωματική ανάπτυξη αλλά και την κακή σχολική επίδοση.

4. Οδοντιατρικός Έλεγχος

• Έλεγχος δοντιών και στόματος

Η καλή στοματική υγεία είναι σημαντική για την πρόληψη πόνου ή δυσκολιών που μπορεί να επηρεάσουν την καθημερινή ζωή του παιδιού στο σχολείο.

• Εκτίμηση για ορθοδοντικά προβλήματα

5. Εργαστηριακές εξετάσεις (κατά την κρίση του παιδιάτρου)

• Αιματολογικές εξετάσεις

Ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό του παιδιού, ο παιδίατρος μπορεί να προτείνει γενική αίματος και φεριτίνη για την ανίχνευση αναιμίας/σιδηροπενίας ή άλλων αιματολογικών διαταραχών.

• Έλεγχος βιταμίνης D. Η βιταμίνη D είναι μια πολύ σημαντική για τον οργανισμό ορμόνη, που εκτός των άλλων συμμετέχει και στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, απαραίτητο για να αντιμετωπίσει τις λοιμώξεις κατά την διάρκεια της σχολικής χρονιάς.

Υποστήριξη Ψυχικής Υγείας

Η ψυχική υγεία του παιδιού είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική. Η επιστροφή στο σχολείο μπορεί να προκαλέσει άγχος και στρες, ειδικά σε παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες προσαρμογής ή έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες. Η προληπτική ψυχολογική αξιολόγηση (αν χρειάζεται) μπορεί να εντοπίσει νωρίς τέτοια ζητήματα και να επιτρέψει την παροχή της αναγκαίας υποστήριξης πριν αυτά εξελιχθούν σε σοβαρότερα προβλήματα. Επιπλέον, ζητήματα όπως ο σχολικός εκφοβισμός μπορούν να αναγνωριστούν και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μέσα από αυτή τη διαδικασία.

Ενίσχυση του Ανοσοποιητικού Συστήματος

Οι εμβολιασμοί αποτελούν έναν από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους προστασίας των παιδιών από λοιμώξεις, που μπορούν να διαδοθούν εύκολα στο σχολικό περιβάλλον. Η επικαιροποίηση των εμβολίων, όπως αυτά για τη γρίπη, την ιλαρά, τον κοκκύτη και τη μηνιγγίτιδα, είναι κρίσιμη για την προστασία του παιδιού. Επιπλέον, ο έλεγχος της φυσικής κατάστασης του παιδιού διασφαλίζει ότι μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της σχολικής ζωής και να αντιμετωπίσει τυχόν λοιμώξεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

Ο προληπτικός έλεγχος πριν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία για την ενημέρωση των γονέων σχετικά με την υγεία του παιδιού τους. Μέσα από τη συνεργασία με τον παιδίατρο και άλλους ειδικούς υγείας, οι γονείς λαμβάνουν πολύτιμες πληροφορίες και οδηγίες για την πρόληψη και τη διαχείριση τυχόν προβλημάτων υγείας. Επιπλέον, το παιδί μπορεί να μάθει σημαντικά θέματα υγιεινής, διατροφής, και ασφάλειας, ενισχύοντας την προσωπική του φροντίδα και αυτονομία.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΔΥΜ

Ιδιαίτερα για τα παιδιά που φοιτούν στην Πρώτη και Τετάρτη δημοτικού, στην Πρώτη γυμνασίου και Πρώτη λυκείου, οι γονείς καλούνται να προσκομίσουν ως απαραίτητο δικαιολογητικό εγγραφής τους στο σχολείο το Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή (ΑΔΥΜ). Ιδιαίτερη αξία για την συμπλήρωση του ΑΔΥΜ έχει η δεύτερη σελίδα, το φύλλο ιατρικής εξέτασης του παιδιού, που προβλέπει περίπου όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω. Δυστυχώς πολλές φορές το σχολείο δεν είναι ενημερωμένο για την ορθή συμπλήρωση του ΑΔΥΜ και δεν ενημερώνει τους γονείς, με αποτέλεσμα να υποεκτιμάται η αξία του φύλλου ιατρικής εξέτασης

Το φύλλο ιατρικής εξέτασης δεν δίδεται στο σχολείο αλλά σύμφωνα με τον νόμο παραμένει αρχείο στο γραφείο του γιατρού ή της μονάδας υγείας για 2 χρόνια.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ

Μέσα από αυτή τη διαδικασία του προληπτικού ελέγχου, οι γονείς μπορούν να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν εγκαίρως πιθανά προβλήματα, να βελτιώσουν τη σχολική απόδοση του παιδιού και να προωθήσουν μια θετική και υγιή σχολική εμπειρία. Η υγεία των παιδιών είναι η βάση πάνω στην οποία χτίζεται η εκπαιδευτική και κοινωνική τους εξέλιξη, και ο προληπτικός έλεγχος είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλίσουμε ότι ξεκινούν τη νέα σχολική χρονιά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Κωνσταντίνος Ι Νταλούκας - Παιδίατρος - Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων