Τα σχολεία και οι παιδικοί σταθμοί ανοίγουν και για τις λοιμώξεις

24/09/2023

Ιώσεις του φθινοπώρου και του χειμώνα στα παιδιά. Κίνδυνοι σε σχέση με τους παιδικούς σταθμούς και τα σχολεία 

Οι εποχές του φθινοπώρου και του χειμώνα φέρνουν πιο δροσερό καιρό, βροχές, κίτρινα φύλα, και το άνοιγμα όλων των δομών εκπαίδευσης. Ωστόσο, μαζί με όλα αυτά, παρατηρείται αύξηση των ιογενών λοιμώξεων μεταξύ των παιδιών. Η φύση των ιών και η μετάδοσή τους σε πολυσύχναστα περιβάλλοντα όπως οι παιδικοί σταθμοί και τα σχολεία καθιστά ζωτικής σημασίας την κατανόηση των σχετικών κινδύνων.

Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τους διάφορους ιούς που προσβάλλουν συνήθως τα παιδιά κατά τη διάρκεια της φθινοπωρινής και χειμερινής περιόδου και θα επισημάνουμε τους πιθανούς κινδύνους που εγκυμονούν εντός των παιδικών σταθμών και των σχολείων.

Συνήθεις ιοί του φθινοπώρου και του χειμώνα στα παιδιά

α) Γρίπη: Η γρίπη είναι μια μεταδοτική ασθένεια του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης. Εξαπλώνεται εύκολα και μπορεί να οδηγήσει σε ήπια έως σοβαρή ασθένεια, μερικές φορές ακόμη και σε νοσηλεία σε νοσοκομεία, ΜΕΘ, ή και θάνατο. Τα παιδιά, κυρίως αυτά που είναι μικρότερα των πέντε ετών, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη γρίπη και τα κρούσματα μπορεί να εμφανιστούν γρήγορα σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία.

β) Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV): Ο RSV είναι ένας κοινός αναπνευστικός ιός που μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα που μοιάζουν με κρυολόγημα σε μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες. Ωστόσο, σε βρέφη και μικρά παιδιά, ιδίως σε εκείνα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, οι λοιμώξεις από RSV μπορεί να οδηγήσουν σε πιο σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα, εισαγωγή στο νοσοκομείο, ΜΕΘ κλπ. Στα κάτω των δύο ετών προκαλεί βρογχιολίτιδα. Μια σοβαρή νόσο του αναπνευστικού.

γ) Ρινοϊός (κοινό κρυολόγημα): Ο ρινοϊός είναι υπεύθυνος για το κοινό κρυολόγημα, που χαρακτηρίζεται από ρινική καταρροή, βήχα και πονόλαιμο. Αν και συνήθως δεν είναι σοβαρό, το κρυολόγημα μπορεί να είναι εξαιρετικά μεταδοτικό και να μεταδίδεται εύκολα μεταξύ των παιδιών σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία. Τα βρέφη και τα νεογέννητα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στο κοινό κρυολόγημα. Παρότι τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι σοβαρά για ένα μεγαλύτερο παιδί, σε ένα βρέφος η απόφραξη της μύτης με βλέννες μπορεί να δημιουργήσει σημαντικό πρόβλημα.

Λαρυγγίτιδα: Συνήθως οφείλεται στον ιό της παραγρίπης αλλά και σε άλλους αναπνευστικούς ιούς. Μπορεί να εξελιχτεί σε πολύ σοβαρή κατάσταση για τα παιδιά που είναι μικρότερα των 6 ετών.

δ) Νοροϊός: Ο νοροϊός είναι εξαιρετικά μεταδοτικός και προκαλεί γαστρεντερίτιδα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν εμετό, διάρροια και κράμπες στο στομάχι. Κρούσματα μπορούν εύκολα να εμφανιστούν σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία, οδηγώντας σε ταχεία μετάδοση.

ε) Κορονοϊός: Πρόκειται για τον ιό SARSCov2 που προκάλεσε την πανδημία των τελευταίων ετών. Αν και ο ιός μεταλλάχτηκε σε στελέχη που δεν είναι τόσο επικίνδυνα για τον άνθρωπο, παραμένει ο κίνδυνος για τα άτομα που έχουν υποκείμενα νοσήματα και τους ηλικιωμένους, να νοσήσουν σοβαρά και να νοσηλευτούν σε νοσοκομείο, ΜΕΘ ή και να πεθάνουν.
Τα παιδιά ευτυχώς διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο, αλλά για κάποια από αυτά υπάρχει φόβος για σοβαρή νόσο. Δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι ο εμβολιασμός για την νόσο Covid-19 είναι ασφαλής και απαραίτητος αν θέλουμε να προστατευτούμε. Τα παιδιά μπορούν να εμβολιάζονται με το εμβόλιο μετά την ηλικία των 5 ετών. Για τα μικρότερα προτείνεται να εμβολιάζονται μόνο αυτά που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο νόσου.
Δεν πρέπει να ξεφεύγει από την προσοχή μας ότι πάντοτε δυστυχώς υπάρχει η πιθανότητα μέσα στις πάρα πολλές τυχαίες μεταλλάξεις του ιού να προκύψει στέλεχος που να είναι πολύ επικίνδυνο για την υγεία μας και την ζωή μας. Σημαντικό πρόβλημα όμως για πολλούς και πολλά παιδιά αποτελεί το μακροχρόνιο Covid όπως λέγεται. Την περίοδο αυτή και με το άνοιγμα των σχολείων σημειώνεται άνοδος των κρουσμάτων στα παιδιά. 

Κίνδυνοι εντός των παιδικών σταθμών και των σχολείων

Στενή επαφή: Η στενή γειτνίαση των παιδιών σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας και σχολεία επιτρέπει στους ιούς να μεταδίδονται εύκολα μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων, άμεσης επαφής ή μολυσμένων επιφανειών. Τα κοινά παιχνίδια, τα θρανία και ο εξοπλισμός της παιδικής χαράς μπορούν να αποτελέσουν εστίες μετάδοσης ιών.

Χαμηλότερη ανοσία: Το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών βρίσκεται ακόμη σε ανάπτυξη, γεγονός που τα καθιστά πιο ευάλωτα στις ιογενείς λοιμώξεις. Επιπλέον, τα μικρά παιδιά ενδέχεται να μην ακολουθούν με συνέπεια τις κατάλληλες πρακτικές υγιεινής, αυξάνοντας περαιτέρω τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού.

Περιορισμένος εξαερισμός: Οι κλειστοί χώροι με περιορισμένο εξαερισμό δημιουργούν ένα περιβάλλον που ευνοεί τη μετάδοση του ιού. Η ανεπαρκής κυκλοφορία του αέρα αυξάνει τη συγκέντρωση των ιών, καθιστώντας ευκολότερο για αυτούς να μολύνουν πολλά άτομα.

Υψηλή πυκνότητα πληθυσμού: Οι παιδικοί σταθμοί και τα σχολεία έχουν συχνά υψηλή πυκνότητα πληθυσμού, με πολλά παιδιά και μέλη του προσωπικού να έρχονται σε στενή επαφή καθημερινά. Αυτό το πυκνό περιβάλλον χρησιμεύει ως πρόσφορο έδαφος για επιδημίες ιών.

Απομώνωση των κρουσμάτων: Πολλοί γονείς στέλνουν δυστυχώς τα παιδιά τους άρρωστα στους παιδικούς σταθμούς και τα σχολεία, με αποτέλεσμα η αλυσσίδα των ιογενών αυτών λοιμώξεων να συντηρείται με μετάδοση και στα άλλα παιδιά.

Προληπτικά μέτρα για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων

Υγιεινή των χεριών: Ενθαρρύνετε το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Εάν δεν υπάρχουν σαπούνι και νερό, χρησιμοποιήστε απολυμαντικά χεριών με βάση την αλκοόλη με περιεκτικότητα σε αλκοόλη τουλάχιστον 60%.

Αναπνευστική συμπεριφορά: Διδάξτε στα παιδιά να καλύπτουν το στόμα και τη μύτη τους με ένα χαρτομάντιλο ή τον αγκώνα τους όταν βήχουν ή φτερνίζονται. Αποθαρρύνετε το άγγιγμα του προσώπου, καθώς μπορεί να διευκολύνει την είσοδο του ιού.

Τακτικός καθαρισμός και απολύμανση: Διατηρήστε ένα αυστηρό πρόγραμμα καθαρισμού για την απολύμανση των επιφανειών, των παιχνιδιών και του εξοπλισμού που αγγίζονται συχνά. Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα απολυμαντικά που είναι αποτελεσματικά κατά των ιών.

Εμβολιασμός: Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά είναι εμβολιασμένα με τα συνιστώμενα εμβόλια, συμπεριλαμβανομένου του εμβολίου κατά της γρίπης. Ο εμβολιασμός συμβάλλει στη μείωση της σοβαρότητας των ασθενειών και αποτρέπει τις επιδημίες.

Εξαερισμός: Βελτιώστε την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους αυξάνοντας τους ρυθμούς εξαερισμού και επιτρέποντας την κυκλοφορία φρέσκου αέρα. Επιθεωρείτε και συντηρείτε τακτικά τα συστήματα εξαερισμού για να διασφαλίζετε τη βέλτιστη λειτουργία τους.

Έλεγχος υγείας: Ελέγξτε τα παιδιά σας αν παρατηρήσετε ότι εμφάνισαν συμπτώματα από το αναπνευστικό, όπως βήχα, συνάχι ή πυρετό. Μιλήστε με τον παιδίατρό σας αν η κατάσταση του παιδιού σας ανησυχεί και κρατήστε το στο σπίτι. 

Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση: Εκπαιδεύστε το προσωπικό, τα παιδιά και τους γονείς σχετικά με τη σημασία των πρακτικών υγιεινής, του εμβολιασμού και της παραμονής στο σπίτι όταν αισθάνονται αδιαθεσία. Προωθήστε μια κουλτούρα υγείας και ασφάλειας εντός του παιδικού σταθμού ή του σχολείου.

Συμπέρασμα

Το φθινόπωρο και ο χειμώνας φέρνουν μαζί τους αυξημένο κίνδυνο ιογενών νοσημάτων μεταξύ των παιδιών, ιδίως εντός των παιδικών σταθμών και των σχολείων. Η κατανόηση των κοινών ιώσεων και των σχετικών κινδύνων είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό της εξάπλωσης των λοιμώξεων. Με την εφαρμογή προληπτικών μέτρων, την προώθηση καλών πρακτικών υγιεινής και τη διατήρηση ενός υγιούς περιβάλλοντος, μπορούμε να μειώσουμε τις επιπτώσεις των εποχιακών ιών και να εξασφαλίσουμε ένα ασφαλέστερο περιβάλλον για τα παιδιά στους παιδικούς σταθμούς και τα σχολεία.

Κωνσταντίνος Ι Νταλούκας - Παιδίατρος - Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων