Ανάμεσα στην πραγματικότητα και στα παραμύθια

20/08/2023

Αντωνία  Κων. Νταλούκα - Ψυχοθεραπεύτρια

«…και ζήσανε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα». 

Τα παραμύθια τις περισσότερες φορές, τουλάχιστον για εμάς τους Έλληνες, τελειώνουν με την κλασσική πλέον πρόταση «…και ζήσανε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα». 

 Η γιαγιά μου συνήθιζε να με αποκοιμίζει λέγοντάς μου παραμύθια. Σχεδόν κάθε βράδυ την άκουγα με αστείρευτο ζήλο να με ταξιδεύει σε κόσμους μαγικούς, και λίγο πριν με πάρει για τα καλά ο Μορφέας στην αγκαλιά του άκουγα τη φράση αυτή. Δίχως να περιμένω τίποτε άλλο και ήσυχη πια ότι όλοι θα ζούσανε καλά και εμείς καλύτερα ακόμα, κοιμόμουν ήρεμη και ευχαριστημένη.

Περάσανε αρκετά χρόνια από τότε για να φτάσω σήμερα στο σημείο να καταλάβω ότι τελικά ούτε και αυτοί ζήσανε καλά αλλά ούτε και εμείς καλύτερα. Κανείς δεν μας είπε ποτέ όταν ήμασταν παιδιά ότι η αλήθεια είναι κάτι που δεν κατοικεί στην πόλη των παραμυθιών. Ακούγεται μάλιστα, για αιώνες τώρα, ότι στην πόλη αυτή όλοι είναι καλά και ευτυχισμένοι γιατί κανείς τους δεν απέκτησε παιδιά. Αλήθεια έχετε ακούσει εσείς ποτέ ότι η Σταχτοπούτα απέκτησε μια όμορφη κόρη ή ότι η Χιονάτη έκανε δύο πανέμορφα δίδυμα αγοράκια ;

Όμως θα ήταν καλό να μην ξεχνάτε, όπως ανέφερα και παραπάνω, ότι στην πόλη των παραμυθιών δεν κατοικεί η αλήθεια. Μα πραγματικά πιστεύετε ότι τελικά η Σταχτοπούτα δεν γέννησε ποτέ της ; Για σκεφτείτε το καλύτερα τώρα.

Μήπως τελικά μας έχουν κρύψει την αλήθεια ;

Μήπως όντως τελικά η Σταχτοπούτα γέννησε ένα υγιέστατο κοριτσάκι, πέρασε όμως πολλές συναισθηματικές αναταράξεις, κλείστηκε στον εαυτό της, παραμέρισε το σύζυγο της για χάρη του παιδιού της, τσακώθηκε με τα πεθερικά της…και απλά εμείς δεν το μάθαμε ποτέ ;

Γιατί για φανταστείτε για λίγο, τι ντροπή που θα αισθανόταν η Σταχτοπούτα, να μαθαίναμε όλοι εμείς ότι τελικά η ζωή της δεν εξελίχθηκε τόσο τέλεια!

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι και εμείς μέχρι κάποιο σημείο της ζωής μας ζούμε παράλληλα με τους ήρωες των παραμυθιών ; Θέλω να πω με αυτό ότι, σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που κατοικούμε στον πλανήτη Γη, ψάχνουμε να βρούμε τον πρίγκιπα ή την πριγκίπισσα του παραμυθιού για να ζήσουμε μια ευτυχισμένη και ήρεμη ζωή. Αυτό γιατί για αιώνες τώρα μας έχουν περάσει στον γενετικό μας κώδικα, θα τολμούσα να πω, ότι ένας από τους βασικούς παράγοντες ευτυχίας μας κρίνεται αλλά και βασίζεται σε αυτήν την αναζήτηση. Μέχρι αυτό το σημείο ζούμε στην πόλη των παραμυθιών. Αλλά τι γίνεται από εκεί και πέρα;

Τι γίνεται όταν τελικά βρούμε μέσα στο πλήθος αυτόν το καταρρακωμένο πρίγκιπα και αυτή τη μεσόκοπη πριγκίπισσα, που τόσα μαρτύρια και βάσανα πέρασαν ώστε τελικά να μπορέσουν να είναι μαζί ;

Η απάντηση είναι γνωστή και απλή, τους παντρευόμαστε! Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι ακόμα κατοικούμε στην πόλη των παραμυθιών.

Και μετά το γάμο τι; θα τολμούσε να αναρωτηθεί κάποιος…Α! μα μετά τον γάμο αγαπητοί μου φίλοι και φίλες πηγαίνουμε να στεγάσουμε τον έρωτα μας μέσα σε ένα κάστρο εκεί που νομίζουμε ότι θα είμαστε προστατευμένοι και ασφαλείς μέχρι να φτάσουμε στα βαθιά μας γεράματα. Αυτό που δεν γνωρίζουμε, μέχρι εκείνη την στιγμή, είναι ότι πολύ σύντομα θα βρεθούμε εκτός παραμυθιού και εντός της πραγματικότητας που λέγεται οικογένεια.

Μα αλήθεια υπάρχει η τέλεια οικογένεια; και αν ναι που στο καλό κρύβεται­; Θα έχετε πολλές φορές αναρωτηθεί αν η οικογένεια που έχετε είναι όντως αυτή που θα έπρεπε να έχετε ή εάν υπάρχει μια ιδανική κατάσταση την οποία δεν έχετε καταφέρει να πετύχετε. Μην στεναχωριέστε γιατί τώρα ζούμε όπως ανάφερα και πιο πριν στον κόσμο της πραγματικότητας, Να είστε σίγουροι ότι η πραγματικότητα μας λέει, σχεδόν πάντα, άλλα πράγματα. Ας έχουμε στο μυαλό μας και ας μην ξεχνάμε ότι η οικογένεια μεταβάλλεται, αλλάζει και έχει διάφορα χαρακτηριστικά που είναι εκ διαμέτρου αντίθετα με τους μύθους που τόσο πολύ είναι διαδεδομένοι.

Η κλασσική οικογενειακή κατάσταση μέσα στην οποία πολλοί από εμάς μεγάλωσαν αποτελούνταν από τους δύο γονείς εκ των οποίων ο πατέρας εργαζόταν έξω από το χώρο του σπιτιού ενώ αντίθετα η μητέρα ήταν εκείνη που έμενε στο σπίτι και φρόντιζε τα παιδιά και το νοικοκυριό. Αυτό βέβαια σήμερα πλέον έχει αλλάξει ή τουλάχιστον έχει τροποποιηθεί αρκετά. Όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν επαγγελματική σταδιοδρομία με πολλαπλές υποχρεώσεις, τα διαζύγια αυξάνονται με γρήγορους ρυθμούς και υψηλά ποσοστά, με αποτέλεσμα οι μονογονικές οικογένειες να εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία στην Ευρώπη σήμερα, το ποσοστό των μονογονεϊκών οικογενειών κυμαίνεται από 5 έως 20%, με την Ελλάδα να είναι στο 7%. Το ποσοστό των οικογενειών που και οι δύο γονείς εργάζονται έξω από το σπίτι κυμαίνεται μεταξύ του 40-60%.

Αρκετά παιδιά υιοθετούνται, ή ζουν σε μια άλλη οικογένεια (ανάδοχος οικογένεια). Πολλά παιδιά ανά τον κόσμο ζουν σε οικογένειες όπου οι δύο κατά το νόμο γονείς, είναι ομοφυλόφιλοι. Μπορούμε λοιπόν να δούμε εύκολα ότι ο κοινωνικός ιστός αλλάζει και αυτό γιατί οι οικογένειες που τον απαρτίζουν μπορεί να έχουν πολλές διαφορετικές μορφές. Οικογένεια μπορεί στην ουσία να θεωρηθεί οποιαδήποτε ομάδα ανθρώπων που αποφασίζουν να ζήσουν μαζί μέσα στα πλαίσια ενός νοικοκυριού. Οι μορφές μπορεί λοιπόν να είναι διαφορετικές αλλά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Τα μέλη της οικογένειας συμμετέχουν συναισθηματικά και μοιράζονται μια κοινή ζωή. Παράλληλα με αυτό αναλαμβάνουν από κοινού τις πολλαπλές ευθύνες που φέρει η οικογενειακή ζωή.

Υπάρχει ένας μύθος που λέει ότι η αρμονία μέσα στην οικογένεια είναι αυτό που επικρατεί τις περισσότερες φορές. Στην πραγματικότητα όμως πρέπει να κατανοήσουμε ότι, αν και είναι επιθυμητό κάτι τέτοιο, αυτό είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. 


Η οικογενειακή ζωή είναι γεμάτη από ένταση, διαμάχες και συγκρούσεις. Οι δυσκολίες μεταξύ των συζύγων είναι αρκετά συχνές, με κεντρικά θέματα συνήθως ζητήματα ανατροφής των παιδιών ή για το πώς θα πρέπει να γίνει η διαχείριση των οικονομικών θεμάτων της οικογένειας.

 Επιπρόσθετα, ο έντονος έρωτας που πιθανόν να συνέδεε τους δυο συζύγους κατά τα πρώτα χρόνια της συζυγικής ζωής, μπορεί να ατονήσει στη συνέχεια. Έτσι και οι δύο θα καλεστούν να καταφέρουν να διατηρήσουν μια σχέση συνεταιρισμού, αλληλοϋποστήριξης και σεβασμού, συντροφικότητας και φιλίας για όλα, ανεξάρτητα από το πόσο έντονη κατά καιρούς μπορεί να είναι η αγάπη μεταξύ τους.

Το στρες και οι διαφωνίες είναι κοινές καταστάσεις μέσα στις οικογένειες. Εάν ξεφύγουν του ελέγχου μπορούν να έχουν καταστροφικές συνέπειες για όλο το οικογενειακό σύστημα. Η οικογένεια δεν είναι κάτι σταθερό αλλά μεταβάλλεται συνεχώς. Αυτό καλό θα ήταν να γίνει έντονα αντιληπτό γιατί μόνο έτσι θα αναπτυχθούν οι σωστοί μηχανισμοί προσαρμογής σε αυτήν. Οι ασθένειες, ο θάνατος, οι γεωγραφικοί χωρισμοί, οι οικονομικές δυσκολίες, το διαζύγιο, οι αποτυχίες είναι μια σειρά από γεγονότα τα οποία είναι συχνά. Κρίνεται έτσι απαραίτητο να υπάρχουν μηχανισμοί και δυνατότητες προσαρμογής.


Στην πραγματικότητα η επιτυχία μιας οικογένειας μπορεί να αξιολογηθεί από την ικανότητά της να προσαρμόζεται σε νέες καταστάσεις

Οι γονείς θα ήταν καλό να γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να ελέγξουν ή να προδιαγράψουν απόλυτα το μέλλον των παιδιών τους. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό από πολλούς γονείς που νομίζουν ότι μπορούν να προκαθορίσουν τα πάντα για τα παιδιά τους. Ας μην ξεχνάμε ότι θα υπάρξουν πολλοί παράγοντες, που είναι εκτός της οικογένειας, που θα επιδράσουν με τη σειρά τους στο πως θα αναπτυχθεί συναισθηματικά και κοινωνικά ένα παιδί. Αναπόφευκτα λοιπόν τα παιδιά θα αποκτήσουν την αυτονομία τους, θα δημιουργήσουν το δικό τους σπίτι ξεχωριστά από τους γονείς.

Μπορούμε εύκολα να δούμε λοιπόν ότι η ΤΕΛΕΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ. Η καθεμία, μπορεί και επιτρέπεται να έχει τη δική της ξεχωριστή μορφή, τις δικές της ατέλειες και τα δικά της προβλήματα. Οι γονείς είναι αυτοί που θα πρέπει με κάθε δυνατό τρόπο να μεριμνούν για το κάθε παιδί τους ξεχωριστά, σε αυτούς αρμόζει να δίνουν αγάπη, υποστήριξη και αποδοχή, να βοηθούν το παιδί τους να πετύχει να αναπτύξει τις δεξιότητές του και να του προσφέρουν κοινωνική μόρφωση και διαπαιδαγώγηση.