Εκρήξεις θυμού (Tantrums)

Ένα φωνακλάδικο και ταραγμένο νήπιο που ξεσπάει στη μέση του διαδρόμου των καταστημάτων, στον δρόμο, στο σούπερ μάρκετ ή στο σπίτι. Κάπου εκεί κοντά θα βρείτε μια αμήχανη μαμά ή έναν μπαμπά που κάνουν ό,τι μπορούν για, είτε να το αγνοήσουν, είτε να το πείσουν να σταματήσει.

Το γεγονός είναι ότι τα ξεσπάσματα είναι αναμενόμενα στην παιδική ηλικία, ιδιαίτερα στα παιδιά 2 ετών. Η πρώτη φορά που ένα παιδί ξεσπάει μπορεί να είναι αρκετά δύσκολη για εσάς τους γονείς, ειδικά αν είναι παρόντες επισκέπτες ή βρίσκεστε σε δημόσιο χώρο. 

 Ποιος είναι λοιπόν ο λόγος πίσω από όλα αυτά; 

Μερικές φορές δεν υπάρχουν προφανείς ενδείξεις για το λόγο που ένα μικρό παιδί ξαφνικά θα ξεσπάσει, αλλά τις περισσότερες φορές είναι όταν νιώθει απογοητευμένο ή θυμωμένο. Όπως και οι ενήλικες, τα νήπια μπορεί να απογοητευτούν όταν δεν μπορούν να διαχειριστούν μια δύσκολη εργασία ή τα πράγματα απλά δεν πάνε όπως τα περιμένουν. Τα μικρά παιδιά μπορεί επίσης να μην γνωρίζουν ακόμη αρκετές λέξεις για να πουν ακριβώς τι θέλουν, να είναι πολύ κουρασμένα ή να μην τους αρέσει να τους λένε όχι. 

Τα ξεσπάσματα συνήθως αρχίζουν σε ηλικία περίπου 12 μηνών και είναι λιγότερο συνηθισμένα στα παιδιά ηλικίας 3 και 4 ετών, καθώς τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν άλλους τρόπους επίλυσης προβλημάτων. Φυσικά, τα παιδιά δεν είναι όλα τα ίδια και κάποια έχουν από τη φύση τους ένα ήσυχο και χαλαρό χαρακτήρα. Κάποια άλλα από την φύση τους μπορεί σπάνια να έχουν εκρήξεις θυμού, ενώ άλλα με οξύθυμο χαρακτήρα μπορεί να έχουν συχνά ξεσπάσματα και θα χρειαστούν τη βοήθεια των γονέων τους για να ξεπεράσουν τη συμπεριφορά τους. 

Υπάρχει θετική πλευρά; 

Ενώ τα ξεσπάσματα συχνά εμφανίζονται ως μια ιδιαίτερα ορατή μορφή διασπαστικής συμπεριφοράς, μας δίνουν τη σημαντική ευκαιρία να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να μάθουν πώς να διαχειρίζονται την απογοήτευση και το θυμό. Γνωρίζοντας πώς να αντιμετωπίζουν τις αναπόφευκτες απογοητεύσεις της ζωής και να μπορούν να διαχειρίζονται την ικανότητα έκφρασης και του θυμού με κατάλληλους τρόπους, αποκτούν ισχυρά εργαλεία για μια επιτυχημένη ενηλικίωση.

Πως εκδηλώνονται;

Ένα ξέσπασμα θυμού μπορεί να διαρκέσει μόλις 20 δευτερόλεπτα ή να συνεχιστεί για ώρες. 

Μπορεί να περιλαμβάνει κλάμα, "ουρλιαχτά, χτυπήματα με τα πόδια και κύλισμα στο πάτωμα. Μερικές φορές ενδέχεται να περιλαμβάνει το μάλλον τρομακτικό θέαμα ενός παιδιού που κρατάει την αναπνοή του και μελανιάζει ή και να λιποθυμάει ακόμα, αν και όλα τα παιδιά τελικά θα αναπνεύσουν από μόνα τους. Άλλα παιδιά πάλι μπορεί να χτυπούν το κεφάλι τους στον τοίχο ή στο πάτωμα μέχρι να το ματώσουν. 

Πως αντιμετωπίζονται;

Οι γονείς αντιμετωπίζουν την πρόκληση να διαχειριστούν αυτά τα ξεσπάσματα με φροντίδα και ψυχραιμία. Μια αποτελεσματική στρατηγική είναι να παρέχουν στα παιδιά ένα προβλέψιμο περιβάλλον, όπου η ρουτίνα, οι κανόνες και οι προσδοκίες είναι σαφείς. Η δημιουργία ευκαιριών για αυτονομία και επιλογή μπορεί να μειώσει την αναγκαστική συγκρούση μεταξύ γονέων και παιδιών. Ενθαρρύνοντας την επιλογή του παιδιού σε καθημερινές καταστάσεις, όπως τι φαγητό θα επιλέξει ή ποια παιχνίδια θα παίξει, το παιδί αποκτά αίσθηση αυτονομίας και ελέγχου.

Αν το παιδί εκδηλώνει ξέσπασμα θυμού, η χρήση στρατηγικών όπως το "Time-out" μπορεί να βοηθήσει στο να μάθει πώς να αντιδρά στα συναισθήματά του. Το "Time-out" είναι η τακτική να απομακρύνετε το παιδί από την κατάσταση που προκάλεσε το ξέσπασμα και να του παρέχετε τον χρόνο να ηρεμήσει. Αν το παιδί σας είναι πιο μεγάλο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε απλές και σαφείς οδηγίες, όπως "Σταμάτα να ουρλιάζεις και μίλα με ωραία φωνή."

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η αντιμετώπιση των ξεσπασμάτων θυμού απαιτεί υπομονή και συνετή προσέγγιση. Δεν υπάρχει μια μοναδική στρατηγική που να ταιριάζει σε όλα τα παιδιά, και η προσαρμογή των προσεγγίσεων ανάλογα με τον χαρακτήρα και τις ανάγκες του παιδιού σας είναι σημαντική. 

Θυμηθείτε ότι τα ξεσπάσματα θυμού είναι μια φυσιολογική και προσωρινή φάση της παιδικής ανάπτυξης. Αν και μπορεί να είναι προκλητικά και απαιτητικά, για τους γονείς είναι μια ευκαιρία να βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν δεξιότητες διαχείρισης συναισθημάτων και να κατανοήσουν τις συνέπειες των ενεργειών τους. 

Ο διάλογος είναι ένα ισχυρό εργαλείο σε αυτή τη διαδικασία. Όταν το παιδί ηρεμήσει, συζητήστε μαζί του για το τι συνέβη, τις επιλογές που έκανε και πώς θα μπορούσε να αντιδράσει διαφορετικά την επόμενη φορά. Είναι επίσης κρίσιμης σημασίας να αναγνωρίζετε και να επαινείτε τις θετικές συμπεριφορές, ενισχύοντας έτσι τις θετικές επιλογές που κάνει το παιδί σας.

Για τις περιόδους που τα ξεσπάσματα φαίνεται να είναι συχνότερα ή πιο έντονα, εξετάστε τις υποκείμενες αιτίες. Μπορεί το παιδί σας να διανύει μια περίοδο αλλαγών, όπως η έναρξη του νηπιαγωγείου, η γέννηση ενός αδερφού ή αδελφής ή ακόμη και το πέρασμα σε μια νέα φάση ανάπτυξης. Η κατανόηση του πλαισίου πίσω από τη συμπεριφορά του παιδιού μπορεί να σας βοηθήσει να ανταποκριθείτε με περισσότερη συμπόνια και υπομονή.

Επίσης, να θυμάστε ότι το πρότυπο που θέτετε ως γονείς είναι κρίσιμο. Τα παιδιά παρακολουθούν και μιμούνται το πώς αντιδράτε στο άγχος, την απογοήτευση και τον θυμό. Οι δεξιότητες σας στη διαχείριση των συναισθημάτων μπορούν να υιοθετηθούν από τα παιδιά σας μέσα από το παράδειγμα που τους δίνετε.

Συνολικά, η αντιμετώπιση των ξεσπασμάτων θυμού απαιτεί υπομονή, συνέπεια και κατανόηση. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και αναπτύσσονται, θα μάθουν πώς να διαχειρίζονται καλύτερα τα συναισθήματά τους, ειδικά με την υποστήριξη και την καθοδήγηση ενός στοργικού και προσεκτικού γονέα.